Zachod24.pl
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
  • AKTUALNOŚCI
  • PUBLIKACJE
    • Felieton
    • Face news
    • (Bez)obrazy
    • Audycje
    • Listy
  • AUTORZY
    • Krzysztof Chmielnik
    • Andrzej Pierzchała
    • Simon White
    • Daniel Sawicki
    • Adam Ruszczyński
    • Janusz Życzkowski
    • Kamil Hypki
    • Marek Poniedziałek
    • Redakcja
  • O NAS
  • KONTAKT
Zachod24.pl
  • AKTUALNOŚCI
  • PUBLIKACJE
    • Felieton
    • Face news
    • (Bez)obrazy
    • Audycje
    • Listy
  • AUTORZY
    • Krzysztof Chmielnik
    • Andrzej Pierzchała
    • Simon White
    • Daniel Sawicki
    • Adam Ruszczyński
    • Janusz Życzkowski
    • Kamil Hypki
    • Marek Poniedziałek
    • Redakcja
  • O NAS
  • KONTAKT
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
Zachod24.pl
Strona główna Publicystyka

Strategiczna równia pochyła

Krzysztof Chmielnik Krzysztof Chmielnik
22 maja 2023
A A
Udostępnij na FacebookuUdostępnij na Twitterze

Jak rozwój Lubuskiego w ramach koncepcji rozwoju Polski Zachodniej planowali Niemcy, omówiliśmy w kilku poprzednich tekstach. Polską odpowiedzią było opracowanie „Studium integracji przestrzennej polskiej części pogranicza Polski i Niemiec – projekt IPPON” z 2013 roku opracowane i przyjęte przez Grupę Sterującą.

Jednym z celów opracowania było stworzenie instrumentów wspomagających formułowanie dokumentów planistycznych dla perspektywy finansowej UE w latach 2014-2020 oraz poprawę spójności przestrzennej polskiej części obszaru pogranicza Polski i Niemiec. Projekt powołuje się na traktat z 1991 roku z Niemcami o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. Wspomina też o 5 niemieckich planach. Studium definiuje Wrocław i Szczecin jako metropolie w początkowej fazie wzrostu a Zieloną Górę i Gorzów Wielkopolski jako krajowe funkcjonalne obszary miejskie o znaczeniu regionalnym, których korzystnymi (turystyka) i negatywnymi (drenaż rynku pracy) aspektami jest sąsiedztwo aglomeracji berlińskiej. Studium zauważa także oddziaływanie Szczecina i Wrocławia na północną i południową część województwa, a także słabą dostępność komunikacyjną do centralnej Polski (Warszawa, Łódź). Przypomniało o złożach ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Planowało podnieść żeglowność na Odrze, w kontekście z budową w przyszłości kanału Odra – Dunaj, a także wykorzystanie Noteci i Warty jako drogi transportowej. Zauważono też złoża węgla brunatnego i wody leczniczo-termalne w Łagowie. Studium dostrzega demograficzne deficyty i niskie uprzemysłowienie. Statystyczny „portret” Lubuskiego nie dziwi, jest od lat taki sam.

W obszarze zachodniego przygranicza (wg Studium) dominuje Dolny Ślaska, który daje 57% produktu krajowego brutto tego obszaru (Zachodniopomorskie 26%, Lubuskie 16%), ma też najwyższy w obszarze wskaźnik pkb na 1 mieszkańca, przewyższający o 9% poziom krajowy.  Lubuskie położone pomiędzy dominującym Dolnym Śląskiem i obecnie silnie rozwijającym się za sprawą portów w Świnoujściu i Szczecinie, Zachodniopomorskiem, stanowi jeżeli idzie o PKB obszaru przygranicznego jedynie 16% (2,1% w skali kraju).

W 2012 roku głównymi branżami przemysłowymi w Lubuskiem były branże związane z przemysłem drzewno-meblarskim, papierniczym i spożywczym oraz coraz bardziej aktywne branże: motoryzacyjna, chemiczna i produkcji tworzyw sztucznych, materiałów budowlanych (w tym ceramicznych), a także elektroniczna, tekstylna i wydawnicza. Wydobywa się gaz ziemny i ropę naftową. Na rozwój gospodarczy regionu może w przyszłości wpłynąć eksploatacja pokładów węgla brunatnego. Ale jak stwierdzono okresie 2006-2011 największą dynamikę produkcji sprzedanej przemysłu w województwie zanotowano w produkcji gotowych wyrobów metalowych, samochodów oraz pozostałych maszyn i urządzeń (w każdym wypadku wzrost dwukrotny). Spadła natomiast produkcja mebli (40%) oraz odzieży (o 20%).

Zatem bez optymizmu. Natomiast w 2020 rozkład udziału w gospodarce omawianego obszaru to: 59% Dolny Śląsk, 26% Zachodniopomorskie i 15% Lubuskie. Zatem lubuski spadek. Strategia nie poprawiła sytuacji gospodarczej województwa. Ale przecież za główne cele strategiczne uznano rozbudowę systemów transportowych przy uwzględnieniu ochrony i wykorzystania walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz kultywowanie tradycji historycznej regionu oraz rozwijanie kompleksowej infrastruktury turystycznej łączącej poszczególne regiony województwa lubuskiego, województw sąsiednich i Niemiec. O rozwoju aktywności gospodarczej, rozbudowie infrastruktury technicznej i rozszerzeniu bazy szkolnictwa wyższego, wspomniano w dalszej kolejności. Gospodarka nie była priorytetem rozwojowym regionu.

Za to planiści podkreślali wagę rozwojową Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego CETC-ROUTE 65 jako struktury przestrzennej przebiegającej przez cały obszar polskiej części pogranicza Polski i Niemiec. A Zielonej Górze i Gorzowowi Wielkopolskiemu przydano rolę czerpania wzrostu z rozwoju powiązań transgranicznych i powiązań z Wrocławiem i Szczecinem i ich potencjałem badawczo-naukowym oraz innymi funkcjami metropolitarnymi. Odrze wyznaczono rolę szlaku komunikacyjnego. Wagę rozwoju sieci transportowej w ramach korytarza CETC ROUTE 65 potwierdza zresztą strategia rozwoju regionu z 2012 roku, która wspomina o podniesieniu jakości transportowej dróg, kolei oraz Odry. Pojawia się też hasło o rozwoju lotniska w Babimoście. Oczywiście jest w strategi rozwoju regionu współpraca transgraniczna w ramach euroregionów: Pro Europa Viadrina i Sprewa – Nysa – Bóbr. Wśród ważnych dróg jakie należy zbudować znalazła się …. obwodnica regionu kozła. Rozwój oparto o oś antropogeniczną Gorzów Wielkopolski – Zielona Góra oraz przyrodniczą, której rdzeniem była (jest) dolina Odry. Za strategiczny element układu drogowego uznano drogę s-3 oraz brakujące odcinki autostrad a2 i a18. Na koniec postuluje studium rozwój sieci kolei dużych prędkości z na terenie województwa lubuskiego.

Studium „skazało” Lubuskie na korzystanie z rozwoju sąsiadów, nie proponując niczego, poza turystyką, co wzmocniłoby potencjały endogenne. Nic zatem dziwnego, że studium w dalszej części zaleca wzmocnienie powiązań funkcjonalnych między Gorzowem Wlkp. i Zieloną Górą z najważniejszymi ośrodkami regionów sąsiednich, a także Warszawą i Berlinem. Do zalet zaliczono położenie Gorzowa Wielkopolskiego i Zielonej, co w strategii nie jest jedynie okolicznością. Dostrzeżono duży (?) potencjał przemysłowy Gorzowa Wielkopolskiego, dogodne warunki rozwoju gospodarczego (kostrzyńsko-słubicka specjalna strefa ekonomiczna) w Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze oraz walory turystyczno-przyrodnicze w postaci wielkich połaci lasów i licznych jezior. Za pozytyw uznano Uniwersytet w Zielonej Górze. Do niedostatków zaliczono brak samodzielnej szkoły wyższej o statusie akademickim w Gorzowie Wlkp., słabe wykorzystanie potencjału, jaki daje położenie Gorzowa Wlkp. nad Wartą (transport i turystyka wodna), brak szybkiego połączenia kolejowego Zielonej Góry z Gorzowem Wlkp., brak mostu w Milsku na Odrze. Dla wzmocnienia funkcji metropolitarnych Gorzowa Wielkopolskiego przewidziano w studium modernizację, w tym elektryfikację, linii kolejowej Berlin – Kostrzyn nad Odrą – Gorzów Wlkp. – Piła, umożliwiającym dalsze skomunikowanie z aglomeracją bydgosko-toruńską, a także z Gdańskiem i Kaliningradem (!?) oraz rozwijanie połączeń kolejowych w relacjach transgranicznych. W planach zapisano rewitalizację drogi wodnej Warty i Noteci i przywrócenie im znaczenia gospodarczego i turystycznego. Studium postuluje powiązanie Zielonej Góry w układzie transgranicznym a konkretnie modernizację dróg krajowych nr 32 (Gubin – Stęszew) i nr 29 (Słubice -Połupin k. Krosna Odrz.), wprowadzenie nowych połączeń kolejowych z Brandenburgią i Saksonią, wprowadzenie połączenia szynobusem na trasie zielona Góra – Gubin – Cottbus.

Widać w tych planach z jednej stronie realizację niemieckiej koncepcji rozwoju „ekologii” jako bazy dla turystyki i poprawę sieci komunikacyjnej oraz brak ambitnych działań na rzecz rozwoju przemysłowego, a z drugiej koncepty zgoła „dziwne” jak kolej do Kaliningradu, szynobusy do Cottbus, uczynienie z Noteci drogi transportowej, kolej dużych prędkości. W działaniach na rzecz rozwoju nauki wpisano planetarium, mini zoo i muzeum przyrody. Studium uznało, że konieczny jest rozwój alternatywnych źródeł energii czyli budowa farm wiatrowych oraz farm fotowoltaicznych.

Analiza studium z perspektywy czasu pokazuje, że generalne założenia niemieckich planów co do Lubuskiego współgrają w polską koncepcją strategiczną, koncentracyjno-dyfuzyjną. Tym samym strategi rozwoju obszaru przygranicznego Polski Zachodniej trudno w odniesieniu do Lubuskiego przypisać stygmat rozwoju. Lubuskie w rozwoju miało korzystać z rozwoju Berlina, Wrocławia i Szczecina. Efekty po latach widać. Skutki strategii, poza pozytywnymi detalami (Wydział Lekarski, most w Milsku), pokazują, że Lubuskie cofa się w rozwoju. I choć Lubuszanie widzą korzystne zmiany, to statystyki pokazują, że dystans pomiędzy regionami rozwijającymi się najbardziej, rośnie. Pomimo bowiem 2,5 krotnego wzrostu (2000-2020) PKB na głowę, relacja do średniej krajowej w Lubuskiem spadła przez te 10 lat z 89,4 % do poziomu 81,2 %. W relacjach PKB na głowę z sąsiadami to wobec Dolnego Ślaska zmiana z 87% do 73%, zatem znaczny spadek, zaś wobec Zachodniopomorskiego to zmiana z 90% do 98%, czyli spadek Zachodniopomorskiego jeszcze większy jak Lubuskiego. To zaś pokazuje, że cała ta koncepcja koncentracyjno-dyfuzyjna, to planistyczne s-f, oparte na ignorancji.

W następnym tekście o aktualnej strategii rozwoju województwa lubuskiego.

Tematy: wrz
Krzysztof Chmielnik

Krzysztof Chmielnik

Dziennikarz redakcji publicystyki Radia Zachód

Powiązane publikacje

Felieton

Mądrość Narodu

Krzysztof Chmielnik
28 listopada 2023
0

Nowy wynalazek polskiej demokracji jakim jest Marszałek Szymon Hołownia siłą rzeczy, a dokładniej siłą jego politycznych kompetencji, już od zarania jego bytowania...

Czytaj więcej

Bonifacy 2.0

28 listopada 2023

Kochajmy demokrację

19 listopada 2023

Polski parlamentaryzm, „nihil novi sub sole”?

19 listopada 2023

Świętowanie … z otwartymi na rzeczywistość oczyma

16 listopada 2023

Marszałek na karuzeli

16 listopada 2023
Fot. Envato

Skazani na nielegalnych imigrantów

6 października 2023

Najnowsze publikacje

Marek Ast, poseł Prawa i Sprawiedliwości

11 grudnia 2023

Waldemar Sługocki, poseł Platformy Obywatelskiej

11 grudnia 2023

CPK im. Szymona Hołowni

9 grudnia 2023

Igrzyska, show i „cyrk”*, czyli nasza polityka …

9 grudnia 2023

Kamila Szwajkowska, dyrektor Zachodniej Izby Przemysłowo-Handlowej w Gorzowie

8 grudnia 2023

Maciej Jankowski, honorowy przewodniczący zielonogórskiej NSZZ Solidarność

8 grudnia 2023

Tagi

"gazeta lubuska" elżbieta anna polak elżbieta polak gorzowski sierpień gorzów wielkopolski głosowanie hala jarosław kaczyński kpo kraj i świat Lubuskie magazyn niebezpieczne odpady niemcy niemcy planują rozwój lubuskiego państwowa komisja wyborcza PIS pkw pożar w przylepie PSL publicystka publicystyka region rok 2022 seksafera w gorzowskim word składowisko niebezpiecznych odpadów stan wojenny temat dnia temat dnia gorzów temat dnia zielona góra Twitter urząd marszałkowski województwa lubuskiego ważne ważne gorzów ważne zielona góra wicemarszałek województwa lubuskiego województwo lubuskie wojna na ukrainie wrg wrz wrzg wybory 2023 zachod24 Zielona Góra zit
FACEBOOK
TWITTER
YOUTUBE
RSS

Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze
Radio Zachód S.A.

ul. Kukułcza 1
65-472 Zielona Góra

  • Kontakt
  • Cookies i polityka prywatności
  • Radio Zachód
  • Radio Gorzów
  • Radio Zielona Góra
Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze Radio Zachód S.A. 2022.
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
  • AKTUALNOŚCI
  • PUBLIKACJE
    • Felieton
    • Face news
    • (Bez)obrazy
    • Audycje
    • Listy
  • AUTORZY
    • Krzysztof Chmielnik
    • Andrzej Pierzchała
    • Simon White
    • Daniel Sawicki
    • Adam Ruszczyński
    • Janusz Życzkowski
    • Kamil Hypki
    • Marek Poniedziałek
    • Redakcja
  • O NAS
  • KONTAKT

© Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze Radio Zachód S.A. 2022.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Ta witryna wykorzystuje pliki cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.