Notatnik konserwatysty… nowoczesnego 26.01.19
Klasyczna definicja prawdy (veritas est adequatio intellectus et rei) pojawia się zwykle wraz z tematyką dotyczącą aspektów etyki zawodowej np. (pro domo sua) dziennikarzy. Pozwolą Państwo tu na osobistą refleksję, akademicką zgoła. Otóż mam przekonanie graniczące z pewnością, że większość moich studentów słyszy tę formułę po raz pierwszy ode mnie. Nawet, jeśli wśród lektur przeze mnie polecanych jest i „Erystyka” czyli sztuka prowadzenia sporów, a i moja atencja do antyku nie pozostawia wątpliwości od pierwszych zajęć (primo lectio brevis). Zaś współczesna i wiodąca w tzw. dyskursie medialnym forma „narracji” i „postprawdy” zdecydowanie z klasyczną prawdą nie mają wiele wspólnego. Są za to pewnie dowodem, jak mawiał mój Mistrz, że „sofiści nie umarli bezpotomnie”.
Podobnie zresztą rzecz ma się z trzema filarami cywilizacji (kultury również) śródziemnomorskiej, łacińskiej czy europejskiej wreszcie. I tu również odwołam się do moich akademickich doświadczeń, bowiem z ogromnym trudem stosując zwykle moją ulubioną metodę sokratejską „wydobywam” ze studentów i tę oczywistość. Filozofia grecka, prawo rzymskie i …chrześcijaństwo (jako wymiar duchowy) to wszak korzenie Europy, a i podstawa naszej cywilizacji, czy to się komuś podoba czy nie. Tzw. ojcowie założyciele Unii Europejskiej Schuman i de Gasperi dziś z całą pewnością „przewracają się w grobach”(„Tym gorzej dla faktów”). Odpowiedzi na pytania, zatem gdzie jest dzisiaj UE i jak to się ma do owych wartości podstawowych(?) wydają się nieoczywiste zgoła. Ale już, jaka będzie odpowiemy sobie za ledwie kilka miesięcy. Wszyscy? A („Milcząca większość”).
Na zakończenie chcę się z Państwem podzielić pewną wątpliwością natury metodologicznej. Otóż, ponoć nieodparta chęć cytowania samego siebie charakteryzuje zdeklarowanych grafomanów. Jeśli jednak mam wybór miedzy powtarzaniem się, a przypomnieniem niektórych zagadnień już omówionych to …wybieram śmiało przypomnienie. Zatem „Uogólnienie”, „Milcząca większość”, „Wybór”, „Pamięć”, „Tym gorzej dla faktów”, czy „Sprzężenie zwrotne” oraz „Granice”, a i „Kultura idiotów” to tytuły moich felietonów, które chcę dziś przywołać … żeby się nie powtarzać. Tak czy owak „tylko prawda jest ciekawa” (Józef Mackiewicz) to wszak puenta na dziś nieomal doskonała.
Tylko czy prawda się obroni(sama)?
Andrzej Pierzchała
fot. Pixabay
